Weg zelfvertrouwen

“Jongen, hoe hou jij jezelf toch staande? Respect!”

“Je mag jezelf wel een schouderklopje geven voor alles wat je hebt doorstaan.”

“Wees maar trots op jezelf. Ik doe het je niet na.”

Dit zijn zomaar wat boodschappen die ik de afgelopen jaren te horen heb gekregen. Bemoedigende woorden uit een goed hart. De aandacht van anderen heeft me geholpen beter te voelen, maar mijn zelfvertrouwen is er niet op vooruit gegaan. Zo herinner ik me een gesprek met een kennis die vond dat ik na alle ziekte-ellende alles aan zou kunnen. “Jij gaat het succes tegemoet!” Wat help je ermee? Iemand moed inpraten met een volkomen irreële gedachte.

Worst case scenario’s

In de tijd voordat ik ziek werd beviel die motiverende houding mij wel. Met positief denken en een haast bedrijfskundige aanpak konden de beren op mijn weg wel afgeknald worden. Vaak lukte dat ook. Een open en energieke instelling helpen immers beter dan een potje somberen. Maar wat als de alarmbellen gaan rinkelen en alle worst case scenario’s uitkomen? Als de dingen anders lopen dan je had voorgesteld dan helpt zelfvertrouwen je niet.

Oordelen

Het zelfvertrouwen is een oordeel over jezelf. En als je het goed bekijkt, dan is een oordeel vellen over jezelf, of over een ander, totaal onmogelijk. Als mensen veranderen we voortdurend en dus onze eigenschappen ook. Wie voor de één een ‘gezellige meid’ is, is voor de ander een ‘hyperactieve tut’. Je oordeel over een ander zegt vaak meer over jezelf dan over de ander. Probeer uit die complexiteit van normen en waarden maar één conclusie te trekken. Dus het oordeel ‘vertrouwen in jezelf’ is een volkomen irrelevant idee. Dus als je niet kan oordelen over jezelf, hoe kan je er dan vertrouwen in hebben?

Accepteren

De Britse zen filosoof Alan Watts vat deze conclusie samen in één zin: “Onzekerheid resulteert uit de poging zeker te zijn.” Wat hij hier ook mee zegt is dat zekerheid resulteert in het omarmen van je onzekerheid. Door op te houden met oordelen over jezelf en de situatie te accepteren zoals die is doe je jezelf geen geweld meer aan. Jezelf in iedere situatie accepteren is beter mogelijk dan jezelf in iedere situatie vertrouwen.

Beter worden

Terwijl de rampscenario’s zich rond mijn gezondheid voltrokken werd zelfvertrouwen een onmogelijke opgave terwijl ik met accepteren meteen kon beginnen. Accepteren hoe het is, zonder mezelf van volharding te ontslaan door te relativeren met opmerkingen als: Zo ben ik nou eenmaal. Het kan namelijk beter worden, ook al weet ik dat niet zeker. Gelukkig weet ik dat niet zeker.

 

Vond je deze blog interessant? Lees dan ook

Is alles relatief?

De zwarte zwaan