Onvoorstelbaar
We wisten al acht jaar dat mijn vader niet meer beter zou worden. De artsen gaven toen weinig hoop, want die longen waren zo verkankerd dat een gezond leven onmogelijk werd geacht. Maar wat doet mijn vader? Na het gekots, de pijn en de vermagering gaat hij gewoon door met leven. Hij fietst heel Nederland door, wandelt met zijn vrienden iedere week over de Veluwe, ziet zijn zoon trouwen en krijgt nog eens twee kleinkinderen. Doodgaan was ondanks de wanhoop van de dokters nog steeds onvoorstelbaar, maar nu hij er niet meer is wordt het onvoorstelbare voorstelbaar.
Voorstelling
Waar het voor hem stopt, daar ging het voor ons gewoon door. Het lijkt alsof dat vanzelf gaat, maar we moeten moeite doen om de voorstelling zonder hoofdrolspeler voort te zetten. Toen het de maanden voor zijn dood steeds duidelijker werd dat er geen hoop meer gekoesterd kon worden groeide de zorg en daarmee de liefde. We konden elkaar alleen maar vasthouden. Tot zijn rol werd uitgespeeld en hij het podium verliet.
Uitgespeeld
Het is precies wat ik zeg: zijn rol is uitgespeeld. Ik heb getracht om er iets van over te nemen. Bijvoorbeeld door het boek te lezen wat hij niet uit kreeg. Maar ik heb weinig met zijn boeken en kan er niet in doorleven. Dan heb ik mijn werk verhuisd naar zijn kantoor om op zijn stoel en achter zijn bureau te schrijven. Dat gaat al stukken beter, omdat ik iets van hem in mij terug vind. En als mijn moeder vraagt of ik zijn nieuwe winterjas wil passen, dan trek ik hem aan en om hem nooit meer uit te doen. Er is iets dat doorleeft, maar het meest wezenlijke is weg. We kunnen hem niet meer om advies vragen. We kunnen niets leren van zijn wereldkritiek. We zullen nooit meer samen zijn.
Doorgaan
Er zit weinig troost in dit besef. Maar als er iets helpt om de voorstelling weer te laten schitteren is hem door te laten gaan. Mijn moeder gaat nu met mij naar de musea die zij samen met hem bezocht. Ik zoek nu iemand anders om in Sint Petersburg in de voetsporen van de schrijver Dostojevski te treden. En als het even niet gaat, dan vragen we ons af wat mijn vader gedaan zou hebben. We kunnen wel bij de pakken neer gaan zitten, maar we moeten doorgaan. Vooral doorgaan!
Vond je deze blog interessant? Lees dan ook: Papa Help en Rouw